Ο πεπτικός ή γαστρεντερικός σωλήνας είναι η ομάδα των οργάνων που ρόλο έχουν την πρόσληψη και επεξεργασία των τροφών, την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών και την αποβολή των άχρηστων προϊόντων της πέψης.
Αποτελείται από :
Ο καρκίνος στομάχου ή γαστρικός καρκίνος, είναι ο 11ος σε συχνότητα καρκίνος στη χώρα μας. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 55 ετών και πλήττει τους άνδρες σε διπλάσια συχνότητα απ’ ότι στις γυναίκες.
Σημαντικοί προδιαθεσικοί παράγοντες ανάπτυξης γαστρικού καρκίνου αποτελούν
Κλινικά, ο καρκίνος του στομάχου γίνεται συμπτωματικός σε προχωρημένο στάδιο και οι εκδηλώσεις του περιλαμβάνουν:
Η διάγνωση τίθεται με τη γαστροσκόπηση, ενώ πληροφορίες για την έκταση και το στάδιο της νόσου λαμβάνονται με την αξονική τομογραφία (CT), τη μαγνητική τομογραφία (MRI) και το PET-CT.
Η αντιμετώπιση του γαστρικού καρκίνου εξαρτάται από την εντόπιση, την έκταση και το στάδιο της νόσου.
Έτσι, σε εξαιρέσιμη νόσο, η θεραπεία είναι πρωτίστως η χειρουργική αφαίρεση του όγκου (γαστρεκτομή) επί υγιών ορίων, με συνεξαίρεση των λεμφαδένων της περιοχής (λεμφαδενικός καθαρισμός).
Αναλόγως με τη θέση του όγκου, εκτελείται ολική γαστρεκτομή (αφαίρεση ολόκληρου του στομάχου) εάν η βλάβη εντοπίζεται στο ανώτερο ή μέσο τμήμα του στομάχου ή υφολική γαστρεκτομή (αφαίρεση τμήματος του στομάχου), όταν η βλάβη εντοπίζεται στο περιφερικό τμήμα του στομάχου.
Ακολουθεί η αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα, με την ένωση του οισοφάγου με το λεπτό έντερο (ολική γαστρεκτομή) ή του στομάχου με το λεπτό έντερο (υφολική γαστρεκτομή).
Το χειρουργείο πραγματοποιείται με ανοικτή ή ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική, ρομποτική) προσπέλαση, αναλόγως με τη βαρύτητα της νόσου και τη γενική κατάσταση του ασθενούς, υπό γενική αναισθησία.
Στην ανοικτή γαστρεκτομή η είσοδος στην περιτοναϊκή κοιλότητα γίνεται μέσω μέσης τομής, που εκτείνεται από το κάτω όριο του στέρνου (ξιφοειδής απόφυση) έως και τον ομφαλό.
Στην ελάχιστα επεμβατική γαστρεκτομή, η προσπέλαση στην περιτοναϊκή κοιλότητα πραγματοποιείται μέσω 4-5 μικρών τομών (0,5-1εκ), διαμέσου των οποίων εισάγονται η λαπαροσκοπική κάμερα και τα λαπαροσκοπικά εργαλεία.
Η γαστρεκτομή είναι μια βαρεία επέμβαση και απαιτείται συνήθως μετεγχειρητική νοσηλεία 4-7 ημερών.
Ωστόσο εφαρμόζονται πρωτόκολλα ταχείας ανάρρωσης (Enhanced Recovery After Surgery – ERAS), με στόχο την άμεση κινητοποίηση των ασθενών και επάνοδό τους στην φυσιολογική τους καθημερινότητα μετά από περίοδο 4 εβδομάδων αποθεραπείας.
Μετεγχειρητικά, η αντιμετώπιση του γαστρικού καρκίνου συμπληρώνεται με ογκολογική παρακολούθηση και χημειοθεραπεία.
Επί τοπικά μη-εξαιρέσιμης νόσου εφαρμόζεται νέο-επικουρική ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία, με στόχο την υποσταδιοποίηση της νόσου και μετατροπής της σε εξαιρέσιμη. Επιπλέον, σε μη-εξαιρέσιμη νόσο, λόγω προχωρημένου σταδίου της νόσου, χρησιμοποιείται ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία για την μείωση και έλεγχο των συμπτωμάτων, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Τέλος, σε προχωρημένα στάδια της νόσου, όπου εμφανίζεται απόφραξη του πεπτικού σωλήνα (από τον όγκο), αιμορραγία ή διάτρηση στομάχου εκτελούνται παρηγορητικές χειρουργικές επεμβάσεις, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
