Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος. Αποτελείται από την επιδερμίδα με τα εξαρτήματα της (τρίχες, νύχια, σμηγματογόνους αδένες, ιδρωτοποιούς αδένες), το χόριο (αποτελείται από κολλαγόνο, στηρίζει την επιδερμίδα και περιέχει αιμοφόρα αγγεία και νεύρα) και το υποδόριο λίπος. Το δέρμα είναι αμυντικός μηχανισμός καθώς αποτρέπει την είσοδο μικροοργανισμών, προστατεύει από χημικές ουσίες και την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία (μέσω της μελανίνης, μιας χρωστικής που βρίσκεται στα μελανοκύτταρα του δέρματος). Επίσης συμβάλλει στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και στον μεταβολισμό της βιταμίνης D.
Η σμηγματογόνος κύστη είναι μια κύστη που αναπτύσσεται στον υποδόριο ιστό και συγκεκριμένα στους σμηγματογόνους αδένες.
Η φυσιολογική λειτουργία αυτών των αδένων είναι η παραγωγή και η απελευθέρωση του σμήγματος , μιας ουσίας που λιπαίνει και αδιαβροχοποιεί το δέρμα. Το σμήγμα φτάνει στο δέρμα μέσω πόρων, μικροσκοπικών δηλαδή σωληνάριων που ξεκινούν από τον αδένα και καταλήγουν στο δέρμα. Όταν για οποιοδήποτε λόγο ο πόρος αποφραχθεί και κλείσει, το παραγόμενο σμήγμα δεν μπορεί να βγει στην επιφάνεια, συσσωρεύεται τοπικά, περιβάλλεται από κάψα (περίβλημα) και αποκτά την χαρακτηριστική μορφή της.
Η σμηγματογόνος κύστη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ως μια ομαλή και ανώδυνη διόγκωση κάτω από το δέρμα και είναι συνήθως ασυμπτωματική. Εμφανίζεται συχνότερα στο τριχωτό της κεφαλής, στην πλάτη, στο πρόσωπο και πίσω από τα αυτιά.
Είναι μια απολύτως καλοήθης πάθηση, με μοναδική επιπλοκή την επιμόλυνσή της. Αυτό συμβαίνει όταν μικρόβια του δέρματος διεισδύουν στην κύστη με αποτέλεσμα τη δημιουργία φλεγμονής και αποστήματος (παρουσία πύου). Σε αυτήν την περίπτωση η περιοχή είναι εξέρυθρη, ζεστή και επώδυνη και τότε απαιτείται η χειρουργική παροχέτευση της, ώστε να απομακρυνθεί το πύον και να υποχωρήσει η φλεγμονή. Η συντηρητική θεραπεία με αντιβίωση σπάνια μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς την φλεγμονή και συνήθως χρησιμοποιείται επικουρικά της χειρουργικής παροχέτευσης.
Η θεραπεία της σμηγματογόνου κύστης είναι η χειρουργική αφαίρεση .
Όπως προαναφέρθηκε, η σμηγματογόνος κύστη είναι μια απόλυτα καλοήθης πάθηση και η χειρουργική αφαίρεση της κρίνεται απαραίτητη μόνο για αισθητικούς ή λειτουργικούς (εάν βρίσκεται σε σημείο τριβής με τα είδη ρουχισμού), καθώς και έπειτα από επιμόλυνση της.
